Te utwory są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol. 13 / 2018 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Streszczenie» »
List of Content» »
Abstracts» »
Waldemar Janosiewicz
Territorial local government in Poland - an historical overview
The beginnings of territorial local government in our lands are connected with the creation of the Polish state. Territorial local government has changed over the past centuries, based on the fate of the state and society. Local government in the form of Old Slavic rallies evolved in the fifteenth century into dietines held by gentry deciding both on local and state matters. Years of partitions had an impact on limiting the competences of Polish government institutions. The period after regaining independence was conducive to building native territorial local government structures. The time of occupation forced Poles to create underground local government structures. The post-war years imposed constitutional solutions taken from the Soviet pattern. The political changes of 1989 opened the way to create a civil society.
Keywords: territorial local government, rally, dietine, village administrator, mayor, mayor (provost), commune, county, voivodship, statute, constitution.
Andrzej Piasecki, Paulina Rus
Social economy in local government
This article is dedicated to the social economy and its adoption by local government. Examples from three countries which apply the rules of the social economy (Italy, Spain and Poland) are referred to. In Poland these principles are applied particularly at the municipal level. The main purpose of the social economy is the eradication of poverty, unemployment, social exclusion, etc. The implementation of social economy rules involves the development and adoption of long-lasting programs and the provision of basic goods for society. This article shows that the social economy is connected with citizens’ activity and initiative. Consequently, it brings social and economic benefits for all people who live in a given community.
Keywords: social economy; local government; social assistance; economy; public benefit; modernisation; rationalisation; foundation; association; cooperative.
Sylwia Rapicka
Defamation in politics. Selected legal and empirical aspects
The phenomenon of defamation has become a "permanent element of the political game", at a central and local level. Debates at the parliamentary level (and what was once beautifully termed – parliamentary language) has once again moved to the courtroom. Journalists and society have been able to enjoy watching the mudslinging on the front pages of newspapers. It is worth taking a closer look at defamation, to define it and briefly discuss it.
Keywords: defamation, personal rights, politics, elections, court, media, judgement, justification
Emilia Szczęsna
EU regulations on the protection of personal data in local government units
The Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46/EC (General Data Protection Regulation) imposed new duties on local self-government units commencing on May 2018.
Employing a Personal Data Protection Officer, obtaining consent to data processing, mandatory reporting of violations and notifying the interested party, detailing of the duties of data processors and the application of amended provisions regarding international data transfers constituted the new rules which had to be implemented. Major changes have occurred on the level of public contracts performed by local governments, whereby the contractor no longer has the right to remove data, transfer data, and cannot object against the processing of the data.
Keywords: local government, personal data protection, disclosure requirements, data controller, public contracts
Jakub Olech
Models of judiciary control over administration – a synthetic approach
This article discusses two issues: a) the development of administrative judiciary as an instrument of control over administration; b) basic models of administrative judiciary. We show the evolution of the Polish administrative judiciary, as well as various institutional solutions that inspired it during nearly one hundred years of its functioning. The aim of both the synthetic characterisation of the models of administrative judiciary and the presentation of different forms of judiciary control over administration is to suggest the most efficient solutions concerning control over public administration.
Keywords: administration, court, control, law, authority.
Lilija Twardosz
The adoption of EU laws regarding inheritance into the law of the Republic of Poland
The domestic regulations of inheritance in EU member states differs. In order to synchronise inheritance proceedings at the European level new EU laws were passed to simplify the legal issues related to international inheritance. On 4 July 2012 Regulation (EU) No 650/2012 of the European Parliament and of the Council was enacted. Its scope includes matters such as applicable jurisdiction, recognition and enforcement of the inheritance related rulings, and acceptance and application of the inheritance documents as well as the creation of a European Certificate of Succession. Under the influence of the solutions adopted by the EU legislator, the Polish legislator looked with a new perspective on national legitimacy instruments in a new light. The existing national law provides an alternative path to the court proceedings, that is, inheritence proceedings involving a public notary, therefore the judicial and notarial way have equal standing and are independent of each other.
Keywords: European attestation of inheritance, Act of attestation of inheritance, notary, court
Małgorzata Kmak
Public administration control – system approach (selected aspects)
This article describes the problem of the functioning of selected elements of the public administration control system in Poland. The article explains the concept of control and determines the subject of control. The article indicates selected institutions in the Polish legal system that deal with control, and the division and classification of control. The aim of the article is to show the control function in the context of the effectiveness of public administration. Attention is focused only on selected entities and control tools as well as on the resulting implications for the functioning of the administration system in Poland.
Keywords: public administration, control, system, institution
Anna Janus
Management in the public sector - selected issues
The article discusses the possibilities of strategic management at the level of the municipality as one of the basic activities of the administration that has a real impact on economic and social development. The article attempts to assess the evolution of strategic management at the local government level. Strategic management at the municipal level is not an obvious process. It responds to the needs of the local community. However, it impacts on the procedures and activities of contemporary local governments – most of which could not function without strategic measures.
Keywords: management, local government, competitiveness
Mateusz Bodzek
Green and socially responsible public procurement as a tool for the sustainable development of public transport
The costs of goods and services ordered by local government administration consume a significant part of their budgets. Thus, it becomes an important consumer and market player. Care for the environment and an increase in citizens' awareness means that public administration representatives have been forced to conduct a socially responsible and environmentally friendly investment policy. This article presents the idea of sustainable public procurement as a tool for sustainable development. The changes taking place in public procurement as well as the current legal status regarding the issues in question are outlined. The assumptions of sustainable public procurement are discussed in detail, and then the level of their implementation in the country is analysed.
Keywords: green public procurement, socially responsible public procurement, sustainable public procurement, CSR, sustainable development
Marta Wysogląd
Implementation of Integrated Territorial Investments in the area of the Jelenia Góra Agglomeration by local government units
In the light of changes taking place in the contemporary socio-economic space, it is important to seek optimal and effective solutions that aim to invigorate processes contributing to the quality of life of local and regional communities. In order for these objectives to be met, local government authorities should strive to strengthen cooperation and eliminate competition between cooperating entities, in particular in obtaining EU funds. The financial perspective for the years 2014–2020 gave the opportunity to apply a new mechanism within the framework of EU funds, which supports the territorial approach enabling the implementation of integrated investment packages in the form of Integrated Territorial Investments (ITI). The article presents the utilisation rate of funds under the Regional Operational Program of the Lower Silesian Voivodship for the years 2014–2020 within the framework of the new mechanism of Integrated Territorial Investments for the Agglomeration Area intended to increase competitiveness, tourist potential of the region and the quality of life of residents.
Keywords: regional policy, local government, EU funds
Piotr Kuźniak
Respite care - determinants of the development of services at the local level
The article presents respite care as an answer to the unmet needs of carers and the persons they care for in Poland, as well as foreign experiences in that field. It is an attempt to define the services mentioned above, to characterise the situation of carers and to present possibilities of how to include those services for persons with disabilities and their carers in the Polish support system.
Keywords: respite care – short break – social services – municipality – nongovernmental organisation – carer – person with disability.
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol. 11 / 2016 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
HOMO POLITICUS nr 11 rok 2016
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016
Andrzej K. Piasecki
Polskie przemiany polityczne na przełomie XX i XXI wieku. Słowo wstępne
Paweł Krężołek
Sieć i sieci – e-wyzwanie Europy
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_11-25
Adam Pietrzkiewicz
Ustrojowe reformy organów służb specjalnych
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_27-44
Andrzej K. Piasecki
Nieskuteczne referendum – 2015 rok
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_45-56
Monika Turek
Założenia reformy samorządowej z perspektywy jej twórców
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_57-66
Maria Kotkiewicz
Wpływ polskich organizacji pozarządowych na aktywność społeczną obywateli – studium przypadku
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_67-76
Katarzyna Rosół
Debata parlamentarna nad ustawą kwotową w 2010 roku
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_77-88
Piotr Pułka
Czy fundusz sołecki to rządowy projekt budżetu obywatelskiego?
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_89-102
Paulina Mostek-Piątkowska
Kampanie społeczne jako „cząstkowa inżynieria społeczna”
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_103-110
Dariusz Wójcik
Bariery rozwoju MSP w Polsce
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_111-125
Radosław Kamiński
Wpływ czynników zewnętrznych na rozwiązania ustrojowe samorządu terytorialnego w Polsce po 1989 roku. Próba retrospekcji
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_127-143
Przemysław Baciak
Ewolucja instytucji konsultacji społecznych w samorządzie terytorialnym III RP
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_145-158
Streszczenie» »
Adam Pietrzkiewicz
Ustrojowe reformy organów służb specjalnych
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zmian ustrojowych, jakie zaszły w polskich służbach specjalnych w III Rzeczpospolitej. Autor przyjmuje za początek reform rok 1989, uznając, iż rok ten przyniósł poważne zmiany w systemie politycznym państwa polskiego. Ich konsekwencją były między innymi reformy struktur odpowiadających za bezpieczeństwo Polski w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego jak i zewnętrznego. Końcem rozważań jest rok 2006 w którym ustawodawca zlikwidował Wojskowe Służby Informacyjne a w ich miejsce powołał Służbę Kontrwywiadu Wojskowego i Służbę Wywiadu Wojskowego.
Słowa kluczowe: Polska, zmiany ustrojowe, służby specjalne, reforma.
Monika Turek
Założenia reformy samorządowej z perspektywy jej twórców
W artykule zaprezentowano etapy prac nad reformą samorządową w oparciu
o wspomnienia Jerzego Regulskiego oraz Michała Kuleszy. Każdemu z etapów towarzyszyły dylematy o charakterze merytorycznym i politycznym. W rezultacie
o kształcie samorządu terytorialnego przesądził stosunek do problematyki samorządowej ówczesnych graczy politycznych a także cechy panującego ustroju.
Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, reforma, decentralizacja, społeczność lokalna.
Radosław Kamiński
Wpływ czynników zewnętrznych na rozwiązania ustrojowe samorządu terytorialnego w Polsce po 1989 roku
Samorząd terytorialny stanowi immanentny element demokratycznego państwa prawnego, przyczyniając się w bezpośredni sposób do efektywniejszego wykonywania zadań publicznych i funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego Instytucja terytorialnego samorządu ma wieloletnią tradycję i warunkowana jest wieloma zmiennymi o różnym charakterze i znaczeniu. Modele samorządowe charakteryzują się odmiennością rozwiązań i różnym stopnień stosowanych zasad. Współczesny polski samorząd jest względnie nowym rozwiązaniem, bazującym na różnych modelach. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wpływu czynników zewnętrznych na rozwiązania ustrojowe samorządu terytorialnego w Polsce po 1989 roku.
Słowa kluczowe: decentralizacja, modele samorządu terytorialnego, samorząd terytorialny, terytorialna organizacja państwa, Europejska Karta Samorządu Lokalnego
Maria Kotkiewicz
Wpływ polskich organizacji pozarządowych na aktywność społeczną obywateli – studium przypadku
Celem niniejszego artykułu jest próba przedstawienia wpływu organizacji pozarządowych, działających w Polsce, na aktywność społeczną obywateli. Opisano zarówno prawne zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych, jak i sfery życia społecznego w jakich działają. Przedstawione zostały definicje związane z organizacjami pozarządowymi, aktywnością społeczną, społeczeństwem obywatelskim Obiektem szczególnej analizy jest Związek Harcerstwa Polskiego, jedna z najstarszych i najliczniejszych organizacji tego typu. W artykule zwrócono uwagę na realizowane w codziennej pracy w ZHP propozycje programowe, które mają na celu wzrost aktywności społecznej jego członków. Związek Harcerstwa Polskiego, organizacja pozarządowa o charakterze wychowawczym, pełni ważną funkcję w kształtowaniu postaw obywatelskich wśród młodych ludzi.
Słowa kluczowe: organizacje pozarządowe, aktywność społeczna, społeczeństwo obywatelskie, Związek Harcerstwa Polskiego
Przemysław Baciak
Ewolucja konsultacji społecznych w samorządzie terytorialnym III RP
Uczestnictwo obywateli w procesie podejmowania decyzji politycznych to jeden z istotnych elementów funkcjonowania współczesnych demokracji. Konsultacje społeczne, jako jedna z instytucji demokracji partycypacyjnej, pozwalają na lepsze dostosowanie przyjmowanych rozwiązań do publicznych preferencji, zwiększając zarazem poziom legitymizacji podejmowanych decyzji. Szczególnego znaczenia konsultacje nabierają w przypadku działalności organów samorządu terytorialnego, których decyzje w największym stopniu wpływają na funkcjonowanie lokalnych społeczności.
Wraz ze zmianami zakresu i formy działania samorządu terytorialnego w Polsce po 1989 roku, zmieniały się również rozwiązania w zakresie prowadzenia społecznych konsultacji. Artykuł prezentuje przemiany jakim podlegała instytucja samorządowych konsultacji społecznych w ustroju III RP. Przedstawiono w nim ewolucję instytucji konsultacji, zarówno pod względem formalno-prawnym jak i faktycznym, zwracając uwagę na przypadki rozdźwięku pomiędzy zamysłem ustawodawcy a rzeczywistym funkcjonowaniem tej instytucji w jednostkach samorządu terytorialnego.
Słowa kluczowe: konsultacje społeczne, samorząd terytorialny, demokracja partycypacyjna, zmiany instytucjonalne
Paulina Mostek-Piątkowska
Kampanie społeczne jako ,,cząstkowa inżynieria społeczna”
Artykuł stanowi refleksje nad zjawiskiem kampanii społecznych, których nadawcą są instytucje publiczne. W artykule wykazano historyczne korzenie kampanii społecznych, jak również dokonano autorskiej kategoryzacji polskich kampanii. Kampanie społeczne zdefiniowane zostały jako celowe i projektowe działanie perswazyjne, bądź informacyjne (bądź perswazyjno – informacyjne). W artykule wskazano iż, dwie płaszczyzny – aksjologiczna i pragmatyczna niezmiennie ścierają się w zjawisku kampanii społecznych. Pierwsza objawia wszystko co zamyka się w pojęciu służby publicznej, poprzez edukacje i informacje. Druga ukazuje całą złożoność procesu wywierania wpływu, który przybiera kształt kreowania i budowania społeczności, przyjmując formę cząstkowej inżynierii społecznej, nawiązując tym samym do poglądów Karla Poppera. Wskazano tym samym na powinowactwo pomiędzy działania socjotechnicznymi, a kampaniami społecznymi, których nadawcą są organy władzy.
Sam artykuł jest częścią większego projektu badawczego dotyczącego polskich kampanii społecznych, których nadawcami są instytucje publiczne.
Słowa kluczowe: kampania społeczna, media, inżynieria społeczna, socjotechnika
Paweł Krężołek
Sieć i sieci – e-wyzwanie Europy
Sieć i sieci polityczne stają się dziś istotnym wyznawaniem dla Europy. Poza szansami rodzą one również szereg zagrożeń. Internet staje się, zatem nie tylko czynnikiem rozwoju demokracji, ale również niosącym dla niej istotne zagrożenia. Internet zmienia nie tylko kanały komunikacji politycznej, ale również treść polityki. Sfera polityki ma jednak bardzo duży problem z nadążeniem za tempem zmian, które wnoszą kwestie sieciowości. Agenda cyfrowa staje się istotnym wyzwaniem dla polityki w warunkach państw Unii Europejskiej. Szczególnie istotne są w niej działania podejmowane w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu oraz zwalczania cyberprzestępczości.
Słowa kluczowe: Internet, social media, sieć polityczna, sieci polityczne, Unia Europejska, polityka.
Andrzej K. Piasecki
Nieskuteczne referendum – 2015r.
Demokracja bezpośrednia w Polsce po 1989 r. zmieniała się wraz z całym systemem politycznym. W ciągu 27 lat w Polsce odbyły się cztery referenda ogólnokrajowe i ok. 800 lokalnych. W ostatnich latach odnotowano większą aktywność Polaków w zakresie sięgania po różne (często nowatorskie) formy demokracji bezpośredniej. W 2015 r. po pierwszej turze wyborów prezydenckich przegrywający głosowanie Bronisław Komorowski zgłosił projekt inicjatywy referendalnej w sprawie jednomandatowych okręgów wyborczych, zmian w sposobie finansowania partii i w systemie podatkowym. W trakcie kampanii do parlamentu kwestia referendum była traktowana instrumentalnie. Świadczyło o tym także stanowisko nowego prezydenta Andrzeja Dudy, który zgłosił kolejną inicjatywę referendalną, odrzuconą jednak przez Senat. W efekcie idea referendum stała się przedmiotem wyjątkowo politycznie ukierunkowanego sporu, bez merytorycznej analizy i starań o wysoką frekwencję. 6 września do urn poszło zaledwie 7,8% uprawnionych, a udzielone odpowiedzi, choć jednoznaczne, nie miały większego znaczenia, gdyż dla ważności głosowania potrzebne było przekroczenie 50%. Referendalny eksperyment z 2015 r. stał się ważną przestrogą, ostrzegającą potencjalnych inicjatorów przed skutkami manipulowania demokracją bezpośrednią.
Słowa klucze: referendum, demokracja, głosowanie, Polska, władza, opozycja, parlament, partie.
Piotr Pułka
Czy fundusz sołecki to rządowy projekt budżetu obywatelskiego?
W artykule podjęty został temat zależności zachodzących między budżetem partycypacyjnym a funduszem sołeckim. Wskazano przede wszystkim na różnice w umocowaniu prawnym obu pojęć; budżet partycypacyjny (obywatelski) jest wprowadzany na podstawie umowy społecznej i posiada uregulowania w prawie miejscowym, właściwym samorządom, natomiast fundusz sołecki działa na podstawie ustawy sejmowej i jest regulowany przez przepisy prawa ogólnego.
Niemniej fundusz sołecki nosi znamiona budżetu partycypacyjnego. Jak wykazała analiza przypadku Gminy Sułkowice, w której fundusz sołecki został wprowadzony zaraz po uchwaleniu odnośnej ustawy (czyli uchwałą rady miejskiej z 2009 r., a realizacja inwestycji z funduszu sołeckiego zaczęła się w r. 2010), mieszkańcy i ich przedstawiciele – rada sołecka, organizacje – podejmują odpowiedzialne decyzje odnośnie przeznaczenia funduszu i nie odnotowano poważniejszych problemów z jego rozliczaniem. Co prawda frekwencja na zebraniach mieszkańców, na których jest ono uchwalane, nie jest zadowalająca, niemniej mieszkańcy szanują decyzje zebrania i popierają wybory inwestycji, a wcześniej wręcz konsultują je w bezpośrednich kontaktach interpersonalnych.
Analiza funkcjonowania funduszu sołeckiego przez kilka lat pozwoliła ustawodawcy w 2014 r. wprowadzić zmiany wychodzące naprzeciw potrzebom sołectw, co pozytywnie wpłynęło na jego mobilność i dało większe możliwości wykorzystywania pieniędzy z funduszu na rzeczywiste potrzeby mieszkańców.
W podsumowaniu artykułu zauważono, że fundusz sołecki i jego funkcjonowanie w praktyce licznych samorządów, a także rozwiązania prawne regulujące jego konstruowanie i rozliczanie, mogą być dla rządu swoistym laboratorium przygotowującym rozwiązania do prawnego umocowania budżetu partycypacyjnego.
Słowa kluczowe: finanse publiczne, fundusz sołecki, budżet partycypacyjny/obywatelski, społeczeństwo obywatelskie, samorząd gminy, jednostka samorządu terytorialnego, JST, rada gminy, sołtys, zebranie wiejskie, inwestycje, sołectwo, prawo miejscowe, aspekt społeczny, Gmina Sułkowice
Katarzyna Rosół
Debata parlamentarna nad ustawą kwotową w 2010 r.
W niniejszym artykule zaprezentowana zostanie problematyka powstawania ustawy kwotowej w Polsce oraz toczącej się nad nią debaty parlamentarnej w 2010 roku, wraz z przytoczeniem najczęściej pojawiających się argumentów jej zwolenników jak i przeciwników oraz uzasadnień wnioskodawców i sprawozdawcy.
Słowa kluczowe: debata parlamentarna, ustawa kwotowa, ordynacja wyborcza, parytet, kwoty, kobiety w polityce
Dariusz Wójcik
Bariery rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Polsce
Artykuł zawiera wyjaśnienie i omówienie głównych barier i uwarunkowań rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce oraz ich konsekwencji dla kondycji finansowej i pozycji zajmowanej na rynku.
Słowa kluczowe: MSP, finansowanie, uwarunkowania rozwoju, wewnętrzne bariery rozwoju, zewnętrzne bariery rozwoju.
List of Content» »
HOMO POLITICUS no. 11/2016
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016
Andrzej K. Piasecki
Polish political changes at the turn of the 20th and 21st centuries. An introductory note
Paweł Krężołek
The internet and political networks – the European e-challenge
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_11-25
Adam Pietrzkiewicz
Statutory reforms of the Special Services in the Third Republic of Poland
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_27-44
Andrzej K. Piasecki
An ineffective referendum – 2015
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_45-56
Monika Turek
Tenets of local government reform from the perspective of its creators
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_57-66
Maria Kotkiewicz
The influence of Polish non-governmental organizations on the social activity of citizens - a case study.
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_67-76
Katarzyna Rosół
Parliamentary debate on the Quota Act in 2010
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_77-88
Piotr Pułka
Is the village fund a governmental participatory budget project?
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_89-102
Paulina Mostek-Piątkowska
Social campaigns as "partial social engineering"
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_103-110
Dariusz Wójcik
Barriers to the development of Small and Medium Enterprises in Poland
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_111-125
Radosław Kamiński
The Influence of external factors on Local Government in Poland after 1989
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_127-143
Przemysław Baciak
The evolution of public consultation in local government during the Third Polish Republic
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_145-158
Abstracts» »
Paweł Krężołek
The internet and political networks – the European e-challenge
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_11-25
The internet and political networks have become important issues for Europe. In addition to the opportunities, there are a number of risks. The internet may aid the development of democracy, but it also carries risks. The internet is changing not only the channels of political communication, but also the content of policy. The sphere of policy however, faces significant challenges in keeping pace with the changes that the internet encourages.
The Digital Agenda is an important policy challenge in European Union countries. Particularly important are the measures taken to prevent digital exclusion and the fight against cybercrime.
Keywords: Internet, social media, political network, political networks, European Union, politics.
Adam Pietrzkiewicz
Statutory reforms of the Special Services in the Third Republic of Poland
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_27-44
The main purpose of this article is to explain the political reforms that took place in the Polish Special Services during the 3rd Republic of Poland. The author takes 1989 as the beginning of the reforms. 1989 brought serious changes to the political system of Poland. A consequence of these changes was reform of the structures responsible for Poland’s internal and external security. The analysis considers changes up until 2006, when legislators replaced the Military Information Services with the Counterintelligence Service and Military Intelligence Service.
Keywords: Poland, transformation, security service, reform.
Andrzej K. Piasecki
An ineffective referendum – 2015
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_45-56
Direct democracy changed in Poland after 1989, along with the entire political system. In 27 years in Poland there have been four nationwide referenda and approximately 800 locally. In recent years there has been an increase in reaching for various (often innovative) forms of direct democracy among Polish citizens. In 2015, after the incumbent President, Bronisław Komorowski, lost his chance for reelection in the first round of the presidential election, he launched an initiative for a referendum on single-member constituencies, as well as on changes in the financing of the political parties and in the tax system. During the parliamentary campaign, the referendum issue was treated instrumentally. An example of this approach was an initiative raised by the new president Andrzej Duda for another referendum, which was subsequently rejected by the Senate. As a result, the idea of a referendum has become the subject of an extremely politically oriented dispute, one without substantive analysis and without any attempt to ensure a high turnout. On 6th September only 7.8% of those eligible to vote went to the polls, and the votes, though unambiguous, did not have much significance, as the referendum would only be valid with an attendance exceeding 50%. The experimental referendum of 2015 has become an important warning for potential initiators about the effects of manipulating direct democracy.
Keywords: referendum, democracy, direct democracy, voting, Poland, government, opposition, parliament, political parties.
Monika Turek
Tenets of local government reform from the perspective of its creators
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_57-66
The article presents the stages of work on the reform of self-government (i.e. local and regional government) on the basis of Jerzy Regulski’s and Michał Kulesza’s recollections. Each of the stages was accompanied by substantive and political dilemmas. As a result the shape of self-government was determined by the attitudes to local government of the political players at that time, as well as by the characteristics of the ruling regime.
Keywords: self-government, reform, decentalization, local community.
Maria Kotkiewicz
The influence of Polish non-governmental organizations on the social activity of citizens - a case study.
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_67-76
The aim of this article is to present the influence of non-governmental organisations in Poland on the social activity of its citizens. The article describes both the legal rules governing the functioning of non-governmental organisations and the spheres of social life in which they function. It also includes definitions connected with non-governmental organisations, social activity and civil society. The main analysis involves the Polish Scouting and Guiding Association (ZHP), one of the oldest and most numerous organisations of its kind. The article draws attention to programmes that are executed on a daily basis in the activities of ZHP, which aim at increasing the social activity of its members. The Polish Scouting and Guiding Association (ZHP), which is a non-governmental organisation with an educational character, plays an important part in shaping civic attitudes among young people.
Keywords: Non-governmental organizations, social activity, civil society, the Polish Scouting and Guiding Association
Katarzyna Rosół
Parliamentary debate on the Quota Act in 2010
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_77-88
This article considers the new Quota Act in Poland as well as the 2010 parliamentary debate on the subject, along with examples of the most frequent arguments of its supporters and opponents, and the justifications offered by applicants and the rapporteur.
Keywords: parliamentary debate, quota act, electoral parity, women in politics
Piotr Pułka
Is the village fund a governmental participatory budget project?
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_89-102
This article looks at the dependencies between the civil (participatory) budget and the village fund. First, definitions of both notions are considered. The civil (participatory) budget is introduced on the basis of social agreement and is regulated by local law and appropriate councils. The village fund is predicated on the basis of a parliamentary act and is regulated by general law. Nevertheless the village fund has traits of the civil budget. The article offers an analysis of the municipality of Sułkowice. Here the village fund was introduced directly after the voting in of the relative act (the resolution of the District Council from 2009, and the realization of the village fund investments began 2010). Inhabitants and their representatives – village council, non-governmental organizations (NGOs) – took decisions concerning the disbursement of the fund. No serious problems with its disbursment were noted. However, the introduction of the village fund has not increased attendance at village meetings. The analysis of the functioning of the village fund over several years allowed the legislator to introduce in 2014 some changes to meet the needs of the villages. These changes offered more possibilities to use the money from the fund to meet the needs of inhabitants. The article notes that analysis of the way the village fund is actually used can be helpful for legislators drafting law on the participatory budget.
Keywords: public finances, village fund, participatory budget, civil society, local government unit, local municipalities, municipal council, village mayor, social aspect, local law, social aspect, municipality of Sułkowice
Paulina Mostek-Piątkowska
Social campaigns as "partial social engineering"
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_103-110
The aim of this paper is to examine public service announcements (PSA) created by public institutions. The paper both considers the historic roots of PSA and presents an original categorization of Polish PSA. Public service announcements have been defined as deliberate and planned persuasive or informative (or persuasive-informative) actions. The paper claims that two methods – axiological and pragmatical – constantly clash within PSA. The first comprises of everything considered as public service, attained through education and information. The second displays the whole complexity of the process of exerting influence, visible as the creation and formation of community in form of – as Karl Popper states – fragmentary social engineering. Affinity between public service announcements broadcast by the state authorities and socio-technical actions is clearly visible. The paper itself is part of a broader research project concerning PSA created by public institutions.
Keywords: social campaign, media, social engineering, service announcements
Dariusz Wójcik
Barriers to the development of Small and Medium Enterprises in Poland
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_111-125
The article describes important barriers to the development of SMEs in Poland and considers the conditions necessary for SME development. The article looks at the Polish context in relation to the financial health and market position of SMEs.
Keywords: SMEs, financing, conditions of development, internal barriers of development, external barriers of development.
Radosław Kamiński
The Influence of external factors on Local Government in Poland after 1989
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_127-143
Local Government is an inherent element of democratic State law. It contributes directly to the efficient execution of public tasks and the functioning of civil society. The institution of the territorial self-government has a long tradition and is the result of various factors. Models of local government vary. Contemporary Polish local government is a relatively new form, based on different models. The purpose of this article is to present the impact of external factors on local government in Poland after 1989.
Keywords: decentralization, models of local government, local government, the territorial organization of the Member States, the European Charter of Local self-government
Przemysław Baciak
The evolution of public consultation in local government during the Third Polish Republic
https://doi.org/10.25312/2391-5110.11/2016_145-158
The participation of citizens in political decision-making is one of the essential elements of modern democracy. Public consultation is a form of participatory democracy. It allows for better adaptation of adopted solutions to the public's preferences, thus increasing the legitimacy of the decisions taken. Public consultation is particularly important for local government as its decisions affect the functioning of local communities the most. Along with changes in the scope and form of local self-government in Poland after 1989, the way in which public consultation takes place has also changed. The article presents the transformation of local public consultation in the political system of the Third Polish Republic. It presents the evolution of consultation, both in formal-legal terms and factually, paying attention to the gap between the intention of the legislator and the actual functioning of consultation in local government.
Keywords: public consultations, local government, participatory democracy, institutional changes.
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol. 10 / 2015 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Streszczenie» »
List of Content» »
Abstracts» »
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol 9 / 2014 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Streszczenie» »
List of Content» »
Abstracts» »
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol 7-8 / 2012-2013 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Streszczenie» »
List of Content» »
Abstracts» »
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol 1(2) / 2007 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Streszczenie» »
List of Content» »
Abstracts» »
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol 1 / 2006 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Streszczenie» »
List of Content» »
Abstracts» »
Rocznik Politologiczny HOMO POLITICUS vol. 12 / 2017 >>
Pobierz numer
Spis treści» »
Andrzej K. Piasecki
Transformacja – modernizacja – konsolidacja. Polska w latach 1989-2015. Słowo wstępne
Anna Janus, Radosław Kamiński
Samorządowe kolegia odwoławcze – geneza i perspektywy. Zarys problematyki
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_11-27
Adrian Biela
Obywatel polski - reprezentant społeczeństwa wiedzy czy społeczeństwa informacji?
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_29-44
Małgorzata Kmak
Zrównoważony rozwój w biznesie – wybrane aspekty
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_45-55
Żaneta Mrożek
Bezpieczeństwo zdrowotne Polski na tle krajów Unii Europejskiej. Próba syntezy https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_57-75
Piotr Kudaj
Geneza i bariery e-administracji w Polsce
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_77-98
Anna Nyklewicz
Wpływ reform na funkcjonowanie szkolnictwa wyższego
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_99-113
Sabina Sanetra-Półgrabi
Geneza, zadania i organizacja Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed zanieczyszczeniem
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_115-126
Daria Małek
Wpływ rozwoju wybranych e-usłu na poprawę jakości życia Polaków
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_127-136
Edward Jakubowski, Andrzej Janecki
Poszukiwanie tożsamości narodowej młodego pokolenia III RP. Analiza porównawcza
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_137-151
Andrzej K. Piasecki
Ewolucja referendum w sprawie odwołania organu samorządu terytorialnego
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_153-167
Agnieszka Szczudlińska-Kanoś
Wyzwania polskiego systemu emerytalnego na przełomie XX i XXI wieku
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_169-181
Jarosław Flakowski, Waldemar Sługocki
Współpraca transgraniczna województwa lubuskiego i Kraju Związkowego Brandenburgia – dwadzieścia lat doświadczeń
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_183-196
Streszczenie» »
Samorządowe kolegia odwoławcze – geneza i perspektywy. Zarys problematyki
Kolegia odwoławcze zaczęły funkcjonować w polskim systemie administracyjnym na początku 1990 roku i stały się niezwykle istotnym jego elementem, stabilizującym i zapewniającym zgodne z prawem funkcjonowanie jednostek samorządowych. Artykuł omawia i charakteryzuje instytucję SKO jako organu administracji publicznej w Polsce.
Celem artykuł jest przedstawienie ustawowych zadań i sposobów działań podejmowanych przez samorządowe kolegia odwoławcze po zmianie ustrojowo-politycznej w systemie RP po 1989 roku. Przedstawia ich koncepcję, podstawy prawne i kompetencje.
Słowa kluczowe: samorządowe kolegia odwoławcze, samorząd terytorialny, administracja publiczna, postępowanie administracyjne
Obywatel polski - reprezentant społeczeństwa wiedzy czy społeczeństwa informacji?
Każdy świadomy obywatel, jeśli chce należeć do społeczeństwa wiedzy, zmuszony jest do zarządzania swoją wiedzą poprzez umiejętność pozyskiwania informacji, weryfikację tych informacji i ich analizę (z uwzględnieniem osobistego doświadczenia). W tym celu winien korzystać z różnych środków przekazu, a nie zadawalać się prostymi doniesieniami telewizyjnymi czy internetowymi. Kapitałem, wbrew logice ponowoczesności, jest stan wiedzy (kształtowanej poprzez poszukiwanie), a nie bogactwo samych informacji odbieranych w sposób bierny, o czym zapomina wiele społeczności, w tym wysoce wykształcona społeczność naszego kraju.
Słowa kluczowe: społeczeństwo wiedzy, społeczeństwo informacji, obywatel, wskaźniki wiedzy, globalizacja, dane, informacja, wiedza, mądrość, nowe technologie, media
Zrównoważony rozwój w biznesie – wybrane aspekty
Istotą koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu jest oparcie sukcesu przedsiębiorstwa na jego długofalowym, zrównoważonym rozwoju. Ujęcie gospodarki, środowiska i społeczeństwa w kategorii zintegrowanego kompleksu rozwojowego wskazuje na złożoność zmian w nim zachodzących stanowiąc zarazem implikację procesów transformacyjnych i modernizacyjnych przestrzeni społeczno-gospodarczej. W zakresie realizacji CSR, polskim przedsiębiorstwom brakuje wiedzy, konsekwencji i zaangażowania. Praktyką konieczną są działania mające na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat idei społecznej odpowiedzialności. Celem artykułu próba zdiagnozowania sytuacji w Polsce oraz wskazanie wyzwań w zakresie praktycznego zastosowania koncepcji społecznej odpowiedzialności.
Słowa kluczowe: społeczna odpowiedzialność, biznes, modernizacja, zrównoważony rozwój, strategia.
Bezpieczeństwo zdrowotne Polski na tle krajów Unii Europejskiej. Próba syntezy
Celem pracy było omówienie bezpieczeństwa zdrowotnego Polski na tle krajów Unii Europejskiej. Analizie poddano najważniejsze wskaźniki świadczące o kondycji zdrowotnej ludności w danym kraju. Wśród tych wskaźników wyróżniono: długość życia, śmiertelność niemowląt, choroby i przyczyny zgonów. Omówiono czynniki wpływające na jakość funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, takie jak sposób zorganizowania opieki zdrowotnej oraz zasoby: finansowe, rzeczowe (szpitale, przychodnie, ilość łóżek szpitalnych) i ludzkie (kadra medyczna: lekarze, pielęgniarki, farmaceuci, dentyści). Główne problemy wymagające aktywnej polityki zarządczej w obszarze zdrowia to: niedofinansowanie systemu, ograniczone zasoby i starzejące się społeczeństwo.
Słowa kluczowe: zdrowie, polityka zdrowotna, bezpieczeństwo zdrowotne, wskaźniki, Unia Europejska
Geneza i bariery e-administracji w Polsce
E-administracja w najprostszy sposób mogłaby być określona mianem wykorzystania nowoczesnych technologii w administracji publicznej w realiach nowoczesnego społeczeństwa. Historia polskiej cyfryzacji wskazuje, że jest to o wiele bardziej złożony i skomplikowany proces, który wymaga znacznych oraz wielopłaszczyznowych wysiłków w zakresie strategii, finansów, uwarunkowań obywateli i wielu innych. E-administracja przedstawia wiele korzyści i ułatwień zarówno dla samego sektora publicznego jak i odbiorców jego usług. Zanim te rozwiązania znajdą odzwierciedlenie w rzeczywistości, strategia transformacji musi znaleźć odpowiedzi na towarzyszące temu procesowi bariery o charakterze infrastrukturalnym, finansowym, psychologicznym i społecznym.
Słowa kluczowe: administracja, bariery, cyfryzacja, e-administracja, geneza e-administracji, społeczeństwo informacyjne, transformacja, modernizacja.
Wpływ reform na funkcjonowanie szkolnictwa wyższego
Artykuł ma za zadanie przybliżyć czytelnikowi funkcjonowanie szkół wyższych, cele strategiczne, zasady i zakres ingerencji państwa, środki na finansowanie edukacji, warunki przyznawania stypendiów oraz nadawania stopni i tytułów naukowych. Dokonano analizy reformy szkolnictwa wyższego na podstawie ustawy – Prawo o Szkolnictwie Wyższym z dnia 18 marca 2011 roku oraz stopnia jego wdrażania przez uczelnie.
Fragment końcowy, który jest podsumowaniem implementowanych zmian jak również nakreśla perspektywy rozwoju uczelni, postuluje za wprowadzeniem opłat za studia wyższe. Taka propozycja jest dla państwa sporym wyzwaniem, lecz również rozwiązaniem dylematów związanych z podziałem środków w budżecie, który do tej pory stanowi najważniejsze źródło finansowania edukacji.
Słowa klucze: edukacja w Polsce, jakość wykształcenia, diagnoza społeczna, pogłębiona analiza wprowadzanych zmian, stypendia, nadawanie stopni i tytułów naukowych, perspektywy szkolnictwa wyższego.
Geneza, zadania i organizacja Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed zanieczyszczeniem
Międzynarodowa Komisja Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem (MKOOpZ) jest jedną z kilku funkcjonujących w Europie międzynarodowych komisji zajmujących się problematyką rzek i jezior, których zlewnie leżą na obszarze więcej niż jednego państwa. Komisja została powołana na podstawie międzynarodowej Umowy zawartej między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Republiki Czeskiej, Rządem Republiki Federalnej Niemiec i Wspólnotą Europejską. Głównym celem Komisji jest zapobieganie zanieczyszczeniom wód Odry i Bałtyku, działania na rzecz redukcji tych zanieczyszczeń. Równie istotnym obszarem działalności jest koordynacja wdrożenia Ramowej Dyrektywy Wodnej w dorzeczu Odry. W artykule Autor odnosi się również do pozostałych kierunków działalności Komisji i Grup Roboczych, genezy MKOOpZ, przedstawia strukturę oraz opisuje główne osiągnięcia wynikające ze współpracy między trzema państwami.
Słowa kluczowe: komisja, ochrona, Odra, Grupy Robocze, umowa w sprawie MKOOpZ, modernizacja, Ramowa Dyrektywa Wodna
Wpływ rozwoju wybranych e-usług na poprawę jakości życia Polaków
Współczesne społeczeństwo coraz częściej i intensywniej posługuje się technologiami informatycznymi, a to niejako wymusza na administracji publicznej dostosowywanie się do potrzeb swoich klientów w zakresie korzystania z elektronicznych środków komunikacji. Elektroniczne usługi, które w Polsce dopiero nabierają pożądanego kształtu, wydają się wychodzić naprzeciw potrzebom obywateli, a nawet je wyprzedzać. Z pewnością silny wpływ na te zmiany oprócz presji wywoływanej ze strony społeczeństwa informacyjnego mają także daleko rozwinięte rozwiązania funkcjonujące w innych europejskich krajach. Planowane e-usługi niosą za sobą potencjał i wiele korzyści dla obywateli, z których najważniejszą jest komfort ich użytkowania.
Słowa kluczowe: e-administracja, e-usługi, modernizacja, społeczeństwo informacyjne
Poszukiwanie tożsamości narodowej młodego pokolenia III RP. Analiza porównawcza
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi czytelnika na zjawisko problemu tożsamości narodowej młodych Polaków w III RP. Autorzy wykorzystując metodę porównawczą i analizy treści, szczególną uwagę poświęcili wydarzeniom z „Marca 1968” i „Grudnia 1970 roku”, by podkreślić symboliczne znaczenie tych buntów dla kształtowania się współczesnego systemu wartości młodego pokolenia Polaków. Wykorzystując współczesny problem z definiowaniem pojęcia tożsamości narodowej, autorzy podkreślając interdyscyplinarność tego zjawiska starali się wykazać ewolucję interpretowania tego pojęcia przez obecne pokolenie młodych Polaków.
Słowa kluczowe: identyfikacja, narodowość, pokolenie, protest, wartości, ksenofobia, elita, młodzież, Polska.
Ewolucja referendum w sprawie odwołania organu samorządu terytorialnego
Referenda w sprawie odwołania organu samorządu terytorialnego są podstawą lokalnej demokracji bezpośredniej. Ich liczba i skuteczność zwiększa zainteresowanie sprawami politycznymi. Mają wpływ na rozwój samorządu terytorialnego i na polską rzeczywistość polityczną. Kształtują ustrój i praktykę. Angażują znaczną część wyborców. Zmusza to badaczy do prowadzenia analiz wskazujących najważniejsze trendy w rozwoju tych referendów. W artykule wykazano, że takie głosowania skupiają wszystkie najważniejsze przejawy polskich przemian politycznych z lat 1990-2015. Ich historię można opisać w trzech ramach chronologicznych: 1990-2002, 2002-2006 i 2006-2014. Referenda odwoławcze w tych okresach stanowiły element transformacji, modernizacji i konsolidacji systemu politycznego III RP.
Słowa kluczowe: demokracja, referenda, głosowania, władza, gmina, powiat, polityka, odwołanie.
Wyzwania polskiego systemu emerytalnego na przełomie XX i XXI wieku
Kryzys demograficzny, który w Polsce jest szczególnie wyraźny od połowy lat 80. XX wieku wymusza na władzach podejmowanie szeregu działań mających na celu utrzymanie właściwego funkcjonowania państwa zarówno w obszarze ekonomicznym, jak i społecznym. Szczególnej uwagi wymaga system emerytalny, który przy tak niekorzystnych zmianach w strukturze ludności okazuje się być coraz bardziej niewydolny, a niedobory w finansach publicznych bezpośrednio przekładają się na jakości życia obywateli. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie reform systemu emerytalnego, jakich dokonały kolejne ugrupowania rządzące od czasów transformacji ustrojowej, a także rekomendacja możliwych kierunków jego modyfikacji .
Słowa kluczowe: system emerytalny, kryzys demograficzny, partie polityczne, transformacja.
Współpraca transgraniczna województwa lubuskiego i Kraju Związkowego Brandenburgia – dwadzieścia lat doświadczeń
Artykuł przedstawia doświadczenia we współpracy transgranicznej na pograniczu polsko-niemieckim pomiędzy krajem związkowym Brandenburgia i województwem lubuskim w latach 2000-2014, a także w perspektywie roku 2020. Po pierwsze –zarysowano proces powstawania Euroregionów Sprewa-Nysa-Bóbr oraz Pro Europa Viadrina, a także ich pierwsze doświadczenia we wdrażaniu przedsięwzięć ze środków tzw. Funduszu Małych Projektów. Po drugie – opisano specyfikę finansowania projektów w tym rejonie pogranicza polsko-niemieckiego dzięki wykorzystaniu Programu INTERREG IIIa Brandenburgia-Polska (Województwo Lubuskie) 2000-2006. Wreszcie po trzecie – scharakteryzowane zostały: Programy Współpracy Transgranicznej Lubuskie-Brandenburgia 2007-2013 oraz Program Współpracy INTERREG Va Brandenburgia-Polska 2014-2020. Wykazano ponadto główne tendencje w ewolucji zakresu oraz form współpracy polsko-niemieckiej na przykładzie województwa lubuskiego i Brandenburgii w latach 2000-2016.
Słowa kluczowe: europejska współpraca terytorialna, pogranicze polsko-niemieckie, INTERREG, europejska współpraca transgraniczna, regiony.
List of Content» »
Andrzej K. Piasecki
Transformation – modernization – consolidation. Poland: 1989-2015. An Introduction
Anna Janus, Radosław Kamiński
Local Government Boards of Appeal
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_11-27
Adrian Biela
The Polish citizen – a representative of the knowledge society or of the information society?
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_29-44
Małgorzata Kmak
Sustainable development in business – selected problems
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_45-55
Żaneta Mrożek
Health in Poland and in European Union countries: Towards a synthesis
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_57-75
Piotr Kudaj
The origins of and barriers to e-government in Poland
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_77-98
Anna Nyklewic
The impact of reforms on the functioning of higher education
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_99-113
Sabina Sanetra-Półgrabi
The genesis, objectives and organization of the International Commission for the Protection of the Odra River against Pollution
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_115-126
Daria Małek
The impact of selected e-services on improving the quality of life of Poles
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_127-136
Edward Jakubowski, Andrzej Janecki
The search for national identity of the young generation of the Third Republic. A comparative analysis
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_137-151
Andrzej K. Piasecki
Evolution of referenda on revoking the authority of local government
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_153-167
Agnieszka Szczudlińska-Kanoś
Challenges of the Polish pension system at the turn of XX and XXI centuries
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_169-181
Jarosław Flakowski, Waldemar Sługocki
European cross-border cooperation between the Polish Lubuskie voivodship and German Brandenburg – twenty years of experience
https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_183-196
Abstracts» »
Local Government Boards of Appeal
Local Government Boards of Appeal have been part of the Polish administrative system since the beginning of 1990. They have become a crucial institution, bringing stability and ensuring the lawful functioning of government units. This article discusses and characterizes the Local Government Boards of Appeal as part of the public administration in Poland.
The aim of the article is to present the statutory tasks and actions taken by the Local Government Boards of Appeal following the change in Poland’s political system in 1989. It discusses the rationale for the Local Government Boards of Appeal and their legal bases, terms of reference and tasks.
Keywords: Local Government Boards of Appeal, local government, public administration, administrative proceedings
The Polish citizen – a representative of the knowledge society or of the information society?
Every citizen, if she/he wants to belong to the knowledge society, is forced to manage their knowledge through their ability to obtain information, verify that information and analyse it (including through personal experience). For this purpose the citizen should use a variety of media, and not be satisfied with simple reports, often disseminated via TV or over the Internet. Contrary to the logic of postmodernity, it is the state of knowledge (shaped by searching), and not the wealth of information received in a passive way, that constitutes capital. Many communities, including the highly educated community of our country, often forget this.
Keywords: knowledge society, information society, citizen, indicators of knowledge, globalization, data, information, knowledge, intelligence, new technologies, media
Sustainable development in business – selected problems
Corporate social responsibility is based on the ability of an enterprise to achieve long-term, sustainable development. Integrating the different demands of the economy, environment and society is complex and requires fundamental changes in socio-economic processes. In the implementation of CSR, Polish companies lack knowledge, consistency and commitment. Action must be undertaken to raise social awareness of the notion of social responsibility. This article attempts to diagnose the situation in Poland and to give an indication of the challenges in the practical application of the concept of social responsibility.
Keywords: social responsibility, business, modernization, sustainable development strategy.
Health in Poland and in European Union countries: Towards a synthesis
This article discusses indicators of health in Poland in relation to other European Union countries. The most important indicators demonstrating the health condition of the population in a given country are analyzed. These indicators include life expectancy, infant mortality, diseases and causes of death. The article also explores the factors affecting the quality of the healthcare system, such as the way of organizing healthcare and resources: financial, material (hospitals, clinics, number of hospital beds) and human (medical staff: doctors, nurses, pharmacists, dentists). The main problems identified include the under-funding of the healthcare system, limited resources and an aging society.
Keywords: health, health policy, indicators, the European Union
The origins of and barriers to e-government in Poland
E-government can be defined as the use of modern technologies in public administration. The history of Polish digitalization indicates that it is a much more complex and thorough process that requires substantial and multilayered efforts in terms of planning, finances, state of citizens and so on. E-government presents many advantages and facilities both for the public sector and consumers of its services. To implement e-government infrastructural, financial, psychological and social barriers need to be overcome.
Keywords: administration, barriers, digitalization, e-government, the origin of e-government, information society, transformation, modernization.
The impact of reforms on the functioning of higher education
The article's goal is to familiarize the reader with the functioning of institutions of higher education: their strategic objectives and principles, the scope of state intervention, funding, the conditions for granting scholarships and awarding academic degrees and titles. The article offers an analysis of the Law on Higher Education of 18 March 2011 and the level of its implementation by universities.
The final part of the article summarises the implemented changes, outlines the development prospects for universities, and calls for the introduction of fees for higher education. The call for fees is a challenge for the state, but it is also a possible solution to the dilemmas related to the allocation of funds in the budget, which so far is the most important source of education funding.
Keywords: education in Poland, quality of education, social diagnosis, in-depth analysis of implemented changes, scholarships, and the awarding of degrees, prospects of higher education.
The genesis, objectives and organization of the International Commission for the Protection of the Odra River against Pollution
The International Commission for the Protection of the Odra River against Pollution (ICPO) is one of the few international commissions in Europe dedicated to the protection of rivers and lakes whose catchment areas fall within the territories of more than one country. The ICPO was established on the basis of a Convention signed by the Governments of the Republic of Poland, the Czech Republic and the Federal Republic of Germany and by the European Community. The main objective of the ICPO is to prevent the pollution of the Oder and the Baltic Sea by contaminants and to achieve a reduction in the pollution thereof. It also coordinates the implementation of the Water Framework Directive in the Oder river basin. In the article the author also discusses the other objectives of the Commission and Working Groups, as well as the origins of the ICPO, outlines the organization’s structure and describes its main achievements in facilitating cooperation between three countries.
Keywords: commission, protection, the Odra/Oder River, Working Groups, the Convention on the ICPO, modernization, Water Framework Directive
The impact of selected e-services on improving the quality of life of Poles
The use of information technology by modern society increases and intensifies. Governments adapt to the needs of citizens and offer electronic means of communication. Electronic services, which in Poland are only just beginning to take the desired shape, finally seem to address the needs of citizens, and even anticipate them. The pressure caused by the information society, in addition to far advanced solutions present in other European countries, are influencing these changes. The planned e-services are carrying considerable potential and benefits for citizens, the most important being convenience and ease of use.
Keywords: e-government, e-services, information society, modernization
The search for national identity of the young generation of the Third Republic. A comparative analysis
This article considers the national identity of young Poles in the Third Polish Republic. By means of a comparative method and content analysis, the authors analyse the events of "March 1968" and "December 1970". The symbolic meaning of these demonstrations in shaping the current value system of young Poles is discussed. National identity is analysed with reference to current debates on this idea. The authors attempt to show how the current generation of young Poles interpret ‘national identity’ and how this interpretation has evolved.
Keywords: identification, nationality, generation, protest, values, xenophobia, elite, youth, Poland
Evolution of referenda on revoking the authority of local government
Referenda recalling local government form the basis of local, direct democracy. Referenda increase interest in political affairs. They affect the development of local government and Polish political reality. They shape the system and practice. They engage a large part of the electorate. Researchers conduct studies indicating the most important trends in the development of these referenda. This article shows that referenda concentrate together all the most important manifestations of Polish political changes in the years 1990-2015. Their history can be described in three chronological frameworks: 1990-2002, 2002-2006 and 2006-2014. Recall referenda in these periods were part of the transformation, modernization and consolidation of the political system of the Third Republic.
Keywords: democracy, polling, referendum, voting, government, municipality, district, politics, recall referendum.
Challenges of the Polish pension system at the turn of XX and XXI centuries
The demographic crisis, which has been particularly noticeable in Poland since the mid-1980s, forces the authorities to take a series of measures aimed at maintaining the proper functioning of the state both in the economic and social spheres. The pension system requires particular attention. Unfavourable changes in the population structure have led to deficiencies in the public finances which directly affect the quality of life of citizens. The purpose of this article is to analyse the reforms of the pension system instigated by the various political parties since the regime transformation, as well as to offer recommendations for further modifications.
Keywords: pension system, demographic crisis, political parties, transformation
European cross-border cooperation between the Polish Lubuskie voivodship and German Brandenburg – twenty years of experience
The paper presents cross-border cooperation between Poland (Lubuskie) and Germany (Brandenburg) in the years 2000-2014, and also anticipates the nature of future cooperation up to 2020. First, the article delineates the process of forming the Euroregions Spree-Neisse-Bober and Pro Europa Viadrina, and describes their first experiences of implementing projects utilising funds from the so-called Small Projects Fund. Second, the article describes the specifics of funding projects in this Polish-German border region through the INTERREG IIIa Brandenburg-Poland (Lubuskie Voivodship) 2000-2006 Program. Third, the article describes the following programs: the Lubuskie-Brandenburg Cross-Border Cooperation Program 2007-2013 and the INTERREG Va Brandenburg-Poland Cooperation Program 2014-2020. In addtion, the article outlines the main evolutionary tendencies in the scope and forms of Polish-German cooperation, using the example of the Lubuskie Voivodship and Brandenburg in the years 2000-2016.
Keywords: European Territorial Cooperation, Polish-German borderland, INTERREG, European Cross-Border cooperation, regions.